Gwella Gofal Iechyd i Bobl Awtistig

Yr Her

Mae problemau iechyd corfforol ac iechyd meddwl yn effeithio’n waeth ar bobl awtistig na phobl nad ydynt yn awtistig. Mae hyn yn cynnwys marw rhwng 16 a 30 o flynyddoedd yn gynnar. Mae naratifau sy'n canolbwyntio ar ddiffygion pobl awtistig, gwahaniaethu yn eu herbyn a phroblemau sylweddol o ran derbyn gofal iechyd i gyd yn cyfrannu at hyn. Mae'n bwysig deall profiadau pobl awtistig a'u hanghenion gofal iechyd er mwyn lleihau a dileu anghydraddoldebau iechyd.

Mae Dr Aimee Grant, academydd awtistig, ar y cyd ag ymchwilwyr yn LIFT (Centre for Lactation, Infant Feeding and Translational Research), Autistic UK a Thriniaeth Deg i Fenywod Cymru, wedi bod yn gweithio gyda phobl awtistig i ddeall y gwahaniaethau ym mhrofiadau gofal iechyd pobl awtistig, gan gynnwys mewn perthynas â beichiogrwydd, colli beichiogrwydd a bwydo ar y fron. Drwy ei chymrodoriaeth gan Ymddiriedolaeth Wellcome, ‘Autism from menstruation to menopause’, bydd hi'n gweithio gyda phobl awtistig am wyth mlynedd i ddeall eu bywydau beunyddiol a'u hanghenion o ran iechyd atgenhedlol.

Yr Effaith

• Drwy ei chymrodoriaeth gan Ymddiriedolaeth Wellcome, ‘Autism from menstruation to menopause’, bydd hi'n gweithio gyda phobl awtistig am wyth mlynedd i ddeall eu bywydau beunyddiol a'u hanghenion o ran iechyd atgenhedlol.
• Mae Dr Grant yn un o aelodau sefydlu'r Grŵp Ymchwil Mamolaeth ac Awtistiaeth, cydweithrediad rhwng academyddion a chlinigwyr o'r DU â'r nod o wella gofal mamolaeth i bobl awtistig.
• Wedi llywio ymarfer y GIG yn uniongyrchol mewn perthynas â phobl awtistig, gan gynnwys y pasbort iechyd 'Amdanaf i' a fydd yn rhan o Ap Digidol GIG Cymru sydd ar ddod a hyfforddiant NHS England ar awtistiaeth ac anableddau dysgu.
• Dr Grant yw cyd-sylfaenydd a chyd-gadeirydd y Rhwydwaith Ymchwil Iechyd Awtistig rhyngwladol, cydweithrediad rhwng clinigwyr ac ymchwilwyr awtistig â'r nod o wella iechyd a gofal iechyd awtistig drwy ymgymryd ag ymchwil sy'n gadarnhaol o ran niwroamrywiaeth.